🔸🔸5th SEPTEMBER🔸🔸

                               ~Ápuia Colney


September ni 5, khawvela hna ropui berte zinga mi zirtirna hna thawktute pual 'Teachers Day' tiin mi tam tak thinlungah chuan a rawn lang nghal ngei ang. Mahse keimahah chuan ka hringnun hliampui tawrh ni tiin ka hre reng tawh ang. He ni a lo thlen apiang hian he khawvel nunrawng tak hi ka tan chuan anchhe lawh tlak a ni a. Ka dam chhung zawngin ka hre reng tawh dawn a ni.


BULȚANNA

Tlai ni tla tur chu a sen deuh phut a. Beiseina reng nei tawh lote pawh beiseina thar a siam sak leh thei ang tih mai turin chu september ni 5 tlaia ni tla tur chu a mawi danglam a. Tlifim thaw heuh heuh te, naupang infiam hlim tih hriat taka an khek ri ruai ruai te, Ral leh lama uicho bo lauh lauhte leh arpa hnehna chan chang tih hriat tak, chapo tak leh fiak țha taka a khuang al al te nen lam chuan chumi tlai ni tla tur chu a inchawih a. Chhangchhe nu ina nau rilțam inhnemhnanna tur duh vanga a țap rawng rawngte chu ninawm mai ni lovin, chungte chuan lunglenna danglam tak a keng tel vek ni mai hian a hriat a. Khawvel mawina hmu thiamtu tan chuan chutiang taka thil mawi chu hmuh hmaih theih a ni hauh lo vang.


Thimhlim la ni mah se, thingtlang in za nufa khua lek angah chuan a reh hian a reh țhiap a. Zan lama hram chi rangnun an hram ri cherh cherh tih mai loh chu thawm dang reng hriat tur a awm lo. Chutiang karah chuan ráp in chhetê, a bang leh chhuat atana dáp inkawkalh, a chung atan pawha di inchih lukna, thlipui leh ruahpui laka inhnangfak nana chhawr nàawm lo tur zetah chuan nu nau hrin hun tawh tak, san pe mek chu a vial ngal ngal a. Ni e, chu in chhuan awm loh zet chu kan in, he khawvela ka in tia ka chhal ve theih chhun a ni a. Hun rei loté hnua a hmangaih leh a duat em em la ni mai tur a fa-in he khawvel êng a rawn hmuh ve theih nana thih tha tak meuha țan la mektu, a hmel en pawha nu tlawm ve tak chu ka nu, ka nu neih chhun tak meuh, min hmangaih em emtu leh keipawhin ka hmangaih tak, mi dang laka nu tlawm tak anga lang, kei atana nu ropui ber mai chu a ni.


Chu zan reh ruih hnuaiah chuan nautê duhawm tak mai chuan khawvel thar a hmachhawn a ni tih hriat tak hian a awrâwl tawp tak meuh chhuahin a țap ngák ngák a. Thla tam tak chhung hrehawm tam tak a lo tuarna rah chhuah duhawm tak chu nu chuan hlim tih hriat tak hian a thlir vawng vawng a. Duat takin a kuah hle hle a. Nghakhlel ru tak, hreh tak sia a lo nghah fan fan a duhthusam ang ngeia a thlen avanga hlimna mittui rawn hnap chhuak țiam țiam chu a khat tawkin a hru leh zauh zauh țhin a. Chu chu a ni ka hringnun khawvel lo ințanna chu.


Ka nu hi avan duai em mai a, ka pian hlima a hlim luat vanga a mittui hial a tla hi ka dem hauh lo. Vawi hnih lai fa a chhiat hnu a beidawn tawpah kei hi ka lo piang a. Kutke kima ka pian ve takah chuan fa dang neih leh tumna rilru pawh a pu ngam tawh lo. Mi dang angin fanu fapa neih ve te pawh a chak ngei ang. Mahse, Pathianin a pek chhunah vui lovin lawm takin a pawm a. Ka naupan laia ka hrisel lo lutuk ka nu rilru hrehawm țhin tur zia ka ngaihtuah erawh hi chuan Pathian hi ka nu tan hian ka dem lek lek țhin. Ka nu hi a lakah a vui ngai hauh lo chunga rilru hahna tam tak a tuartir kher țhin avang hian. Mahse, hemi avang tak hian ka nu lo ropuizia ka hriat phah thung si.


KHAWVEL THAR

May tla a ni a. Țoruah haw hun a ni tawh tih hriat takin khawthlang lam kawlkil chu a hnîm deuh ruih a. Rei loté hnuah ruah namên lovin a rawn sur dawn a ni tih lah hai rual a ni lo. Ka awm nuam mang lo avangin class pawh la zo peih lovin muangchangin ka in luah lam panin ka kal bek bek a. Lehkha zir lamah țan ka lak nasat deuh avangin kan khaw lamah pawh ka haw ngai meuh lo va. Hun rei tak chhung ka nu leh ka pa ka hmuh tawh loh avangin ka ngai lutuk hi thil dang ngaihtuah thei lova anmahni ka lo ngaihtuah leh veng veng chang hi a tam țhin khawp mai.


Hemi țum pawh hian khawthlang lama țoruah rawn haw tur ințham vel chu hre chang lovin ka nu leh ka pain min hmangaihzia leh ka tana an tha leh zung an sen nasatzia mawlh ka ngaihtuah a. Chung ka tana an lo thawhnate ka rulh let theih ve hun tur suangtuah paha muangchanga ka inluah lam ka pan lai chuan ka hnung lam ațangin tu emaw hian min rawn au lauh lauh a. Ka suangtuahna kawm chunga kal ka nih avang chuan chu min auhna ri ka hriat ve meuh chuan vawi khat mai min ko lo vang tih pawh ka hre nghal mai. Ka suangtuahna khawvel chu dahțhain hmanhmawh taka min rawn pan mektu chu ka lo nghak ta zawk a.


Van Angel-te hmelțhat turzia hi la hmu ve chiah lo mah ila, ka ngaihruat thei. Chungho zinga khawsa ve țhin leh an zinga mi ni awm maia hmelțha leh duhawm chuan min rawn pan mek a, chu mai chu ni lovin  ka hming; ka nu leh pain duat taka min koh țhinna ngei mai chuan min la rawn ko zui a. Chu hun rei lotê chhung chuan ka tan hian khawvel hi a mawi a ni satliah mai lo va. A pârin a pâr vul chûk a ni ber.


A ni reng asin. Sangtêi, kan class mai pawh ni lo, kan college puma chhe lo ber tiin chhal ve ngawt ila, amah ertute an lo awm a nih chuan chungho chauh lo chuan min pawmpui ngeiin ka ring. A hmelțhatna leh a duhawmna chu sawi fiah tum aiin sawi lohvin a fiah zawk a. A pian nalhnate chu mita hmuh ve phawt loh chuan lo mitthla ve ngawt chi lah a ni hek lo. Chung chauh pawh chu inchhuanna tham a nih tawh tehlul nen a nungchang a la țha tel zel a. Mimawl tak hnenah țhatna leh duhawmna hi sawifiah dawn ila, țawngkaa sawifiah tum ngawt ai chuan Sangtêi hi hmuh ila a fiah berin ka ring.


Kei thingtlang mi. Nu leh pa duhsakna leh hmangaihna dawn vanga Khawpuia lehkha zir ve mai. Ka nu leh pa tih chauh lo chu chuan tur engmah nei lo, hmelah lah mi dangte aia chungchuanna nei chuang hauh lovin mihring leh mihring inkar ațanga lo piang chhuak ni ve awm lo renga mawi chu ka chhawm hnak hnak a. Sawi tur avang ka tih dawn chuan a hmelțhatna ringawt pawh ninawm tham sawi tur a awm. Amaherawhchu, ka kha a chih a, sawi tur reng ka hre si lo. Sangtêi'n min biak hmasak phawt loh chuan engmah sawi tur ka hre lo.


Chutia Sangtêi nen kan kal duh hnak hnak lai chuan thawklehkhatah ruah fang pawr tak tak chu a rawn tla phauh phauh a. Rei rial lovin a rawn baw zui nghal hawk hawk a. Nikhua ka hriat tirh ata eng emaw thutah pawh ka chî-ai ka la hre ngai lo. Mahse, khami țuma ka chî-ai zia kha zep buangbar ka tum lo. Sangtêi chuan ka banah min rawn vuana kawng sir mi bathlar hul deuh lai chu a kawk zeuh a, hmanhmawh takin chu lam pan chuan kan tlan dun a.


Sangtêi thawmhnaw hak a taksaa bet thler te, a sam ngil leh sei tak huh zawr deuh hnâp te, a chal sam ațanga a mit ko vela tui rawn luang thla ngiai ngiaite chuan kan huh nasat hmanzia sawi vak ngai lovin a tilang chiang kher mai. Chhun pachang e ti lo chuan khua chu a thim deuh ruih a. Tawm hulna tur atana kan hmun hmuh chhun lah chu a bei thamin, ruah tam tak kara thli thaw vuk vukin ruah kal ding pangai tur a len kawi nasat avangin bang kil chêtah Sangtêi nen chuan inngheng rialin kan awm dun a. Sangtêi vawt ti chuan ka ban ding lam chu rem leh rem lovin a kuah deuh chial a, a khur deuh hlek hlek bawk a.


Kha hun ațang khan a ni Sangtêi nena kan thawnthu lo ințanna chu. Sangtêi chuan khawvel thar, ka la chen ngai lohna leh ka la hmachhawn ngai lohna hmunah min hruai lut a. Ka hringnun tak tak chu Sangtéi ka tawn ațang khan a ințan a. Tun thleng hianin Sangtêi ka tawn hma khawvelah khan ka let leh tawh lo va, ka let thei tawh ngai dawn hek lo.


A PAR VUL LAI


Ngun thluk taka ka ngaihtuah changin kim loh riauna ka nei tlat hian ka inhre țhin. Chu ka kim lohna tak chu Sangtêi ka tawn ațang chiah hian ka hre chhuak ka. Ka hriat chhuah rualin chu ka kim lohna chu hnawh khahin a awm leh nghal a. Ka vanneihzia hi sawi fiah vak ngai pawhin ka hre lo. Neih nei lo, neih loh nei bawk si lo entirna țha tak chu ka va ni chiang em.


Sangtêi nena kan inkar chu a nghet deuh deuh a. A chang chuan a hma zawnga ka neih ngai loh chaponate hi Sangtêi vang hian ka neih phah leh lek lek țhin. Mahse, chumi avang chuan dem theih niin ka inhre bawk si lo. Dik taka sawi chuan Sangtêi hi chu chapopui tham ve reng a nih tlat vang a ni. Tuktina ni êng mawi tak rawn inher chhuak țhin hian Sangtêi mawina a rawn her chhuahpui ni lovin, Sangtêi mawina avangin zing daia ni êng rawn chhuakte hi a mawi chawp ni ve mai hian ka hre țhin.


Sangtêi tel lo hi chuan ni khat lek pawh hi a rei a. Amah ka ngaih avang leh a hmel ka hmuha a bula ka awm chak lutuk vanga zan lai thleng thlenga mahni a khum laizawla ka inleh kual thak thak chang hi a va tam tehlul em. Chutiang tak chuan Sangtêi zun chuan min phuar a, ani nen hi chuan engkim hi a par vul chêk țhin.


KA NU, KA PA!....


Mi dang hriatah chuan ka nu, ka pa chu ti ve bawk mah ila, an beng hriatah chuan 'Ka' hman hi tih mi-ah pawh ka ruat lo. Ka nu leh pate hi ka hmangaih a ni mai lo va, ka ngaisang hliah hliah. Fapa mal ka nih avanga min duatzia chu sawi tam vak ngai pawhin ka hre lo. Mahse, chumi avang chuan nun kawng sual zawh ka tum lo va. Eng lai pawha an chhuan em em ni theih reng hi ka tum a ni. Chumi ka tumna chu he khawvela ka inchhuan ve theihna neih chhhun ni hialin ka inhria.


September thla han chuan kai meuh chuan khua pawh a nuam țan viau a. Ruah tuite chu la tla tho mah se, khua a tui hul ve țan hret hret a, boruak pawh a nuam chho zel niin a lang.


September ni 5, ka piancham a ni satlaih mai lo va, ka nu leh ka pa min rawn tlawh turin an rawn kal dawn a. Sangtêi pawh engkim ka hrilh tawh avangin ani pawhin ka nu leh pa chu hmuh ve ngei a duh a. Chumi atan chuan tuk pumin ka inbuatsaih a, hlimna leh nuam tihna fawmkem chunga inbuatsaih ka ni bawka a nuam duh kher mai.


Chhun lamah Sangtêi nen kan leng kual a,tlai lam a lo nih chuan ka nu leh pate lo thlen hun tur nghakin ka in luah lian lo tak, tê fel ren rawn takah chuan kan țhu dun kar a. Mahse..... mahse.... kha mi țuma ka thu hriat khan min va țhawng tehlul em. Ka dam chhungin khatiang ang em ema thu thin țhawng khan min la deng ngai lo. Ka nu leh ka pa, he khawvela ka neih chhun tak meuh meuh leh ka hmangaih em emte nen hlim taka kan inhmuh khawm hun tur ka nghak a. Mahse, he khawvelah hian ka nghak chhuak zo tawh dawn lo. Pialralah chauh lo chuan.............


Mi pa ka nih leh hmeichhia ka nih lam reng ka ngaihtuah lo. Ka mit ațanga mittui rawn hnam chhuak țiam țiam chu dan ka tum hek lo. Sangtêi ka zah em em țhin pawh chu ka zah zo tawh lo. Ni e, engmah ka hre mumal tawh lo. Ka țap.....ka thinlung chhung ril ațanga hnawhtu awm avangin țah tawp mai loh chu engmah tih theih ka nei lo.

Ka tan theih tawp an chhuah a. Mahse, chung ka tana an beihnate chu tlemtê tal pawh ka rulh let ve hman ta lo a nih chu. He khawvel ka dam chhung hian ka inthiam thei tawh dawn em ni. Ka tan hlawhtling tura beihte chu eng nge sawtna awm ve ta ang le. _Ka nu, ka pa, kal dan min zirtir a, mahse mahnia ka kawng zawh tur chuan ka la kal thiam tawk lo asin. Eng hunah emaw ka chakna ringin inla kal ve ang a. Keimah ngei hian ka kutin ka la chelh let ve ang che u ka tih laiin nangni chuan mahnia ka kawng zawh turin min kalsan ta si. Aw......... mahse, ka dem ngai hauh lo ang che u. Ka tana in lo beihnate hi ka dam chhung pawhin ka rul seng tawh dawn si lo che u a._


Min rawn tlawh turin ka nu leh ka pa chu sumo-in zir karah an rawn chhuak a. An fapa duat lai hmuh hlan an nghahhleh turzia leh an hlim dan turte chu tun thleng hian ka ngaihtuah let ngam lo. Mahse, kawng lakah motor lam chian lohna avangin an kawng zawh lai ata chu an duh vang reng ni lovin kawng ni lo lamah an peng ta zawk a ni. An chetsualna hmunah chuan ka nu leh pa chu an boral nghal a. Ka nu leh pa ka nghak chhuak zo lo angin, anni pawhin an fapa hmuh hlan an nghahhleh em em chu an hmu hman ta bik lo a ni.


He khawvelah hian ka nu leh pa tih chauh loh chu neih ka nei lo ka tih tawh angin, engmah neih ka nei tawh lo va. Sangtêi chauh lo chu innghahna dang ka nei tawh hek lo.


MAHSE KA MAL LO E


Hun leh ni ral duak dauk mah se, ka nu leh pa ka sûnna erawh a reh tak tak thei lo. Sangtêi awm lo phei se chuan he khawvel dam thlakhlelhna pawh hi ka nei tawhin ka inring lo. Sangtêi hian a zir em mai pawh a, chumi avang chauha tun thlenga khawhar lutuk lo va awm lo mai chauh ka ni.


Ka nu leh pa awm tawh lo mah se, mi pangai ni tura min chher nasat em avangin B.A ka zawh hnu lawkah hna țha tak ka hmu hlauh va. Amaherawhchu, chu ka hlawhtlinnaah chuan ka hlim tur ang erawh chuan ka hlim fimkim thei lo. Ka thinlung hi a hliam a ni lo va. Mahse, natna tuar har tak erawh ka tuar thung si.


Mahni chauha awm hi hrehawm ka tih ber a ni. Mi dang aia mal bik riaua inhriatna ka nei nasa em em a. Chumi ka rilru puthmang chu tihreh tumin nasa takin ka bei a, mahse ka hlawhchham chiang kher mai. Amaherawhchu, Sangtêi bula ka awm hi chuan ka mal lo ve tiin ka inhnem ve thei țhin a. Mahse, Sangtêi bulah lah awm reng theih a ni bik si lo va. Lungawina zawngin ka hun tam zawk hi chu ka hman a ngaih phah fo mai.


5th SEPTEMBER


Ka nu leh pa boral hnuah pawh kum thum lai a liam leh ta reng mai. Sangtêi nen pawh ka inzui rei ta bawk a, inneih ve maite pawh rilruin a tintuah ve țan a. Tunah chuan hna pangai tak ka neih ve ta bawk nen nupui fanau hrehawm lutukin kan siam bik dawn lo a ni tih lah a chiang reng a. Hun remchang hmasa bera palai hmanga sawi rem tum ve mai chu Sangtêi nen chuan kan titlu a.


Kum tin khel lovin ka piancham a lo thleng a. Naupang chhia birth day lawm ngen rual ni tawh lo mah ila, Sangtêi nen zanriah ei dun turin ka hlawh ka lo khawl ve țang țang hmanga bike mi hman hlui la țha tak si ka lei hmang chuan kan inphur chhuak ve a. Hun kan la ngah tho avangin hmun fianrial deuh, a mi nawlpuiin min chimbuai lohna tur hmun lam chu muangchang kan pan a.


Sangtêi chu hlim tih hriat tak hian a nui leh har har țhin a. Keipawhin Sangtêi thu sawi ho tê tê chu ka nuihpui ve tho mai. A ni, Sangtêi nena kan awm dun tawh hi chuan mi dang kan mamawh lo. Kan intiphur tawn thiamin, kan hlim dun thei em em a. Hei tak hi a ni ka khawhar lunglenna pawh Sangtêi hian min hnem țhin em em na chhan chu.


Mahse......... Kan tum ram kan thleng țep tih chuan kawng kual laia ka kual tur tak hi ka inrin ve hman hma hauhin chak taka motor rawn tlan chuan min rawn su bur mai a. Sangtêi ka fiam avanga ka hnunga min chum deuh taih taih paha hlim taka a nui ri chu a reh nghal hmak a. Kei pawhin kan insut avanga ri deuh bur bak chu engmah ka hre mumal lo. Ka lu a haiin, a vir deuh muai muai a. Chutah Sangtêi hlim taka a nui lai hmel ka mitthlaah a rawn lang a. Intihharh luih hram tumin ka tlukna hmun ata chu harsa ti tak chungin ka tho a. Ka lu hai lutuk avang chuan ding pawh ka ding nghet thei lo. Sangtêi koh pahin Sangtêi zawng chuan ka hawi kual ruai a, ka ding nghet thei lo chu ka pai deuh khut khut reng bawk a.


A ni thei lo......kawng sira Sangtêi lo let ngat ka hmuh chuan rang takin ka pan nghal thuai a. Pawm kangin ka malchungah a lu chu ka nghat a, a hmai vel chu thisenin a bual hneh kher mai. Ni lo.... A ni thei lo.... ka kohna reng a chhang thei lo. Sangtêi lehzel pawh ka chan ang maw. Ani chuan min kalsan ve thei lo vang. Ka kianga awm reng a intiam asin. A thutiam a hlen lo ngai lo. Mahse ka kohna reng a chhang thei si lo.


Ni e, Sangtêi lehzel pawhin September ni 5 ni-ah chiah min kalsan a nih chu. Thil mak tak a ni nge thil thleng ve reng tih pawh ka hrethiam tawh lo. Sangtêi ka kohna min chhang let tura engmah hre tawh lo chu ka kuah vawng vawng a. Ka mittui Sangtêi taksaa far fap fapte khan a hliamte tidamin, a nunna chhan sak thei se ka va ti tehlul em. A nunna, a thlarau chu ka lak ațanga lak kianin a awm a, a lei taksa pawh hun rei lotê hnuah chuan ka hmuh phak loh lei thauh thip hnuaiah zalh a ni ang a. A hmel mawinate chu ei chhetu te inhnangfakna mai mai a ni dawn si a. Aw....... hringnun hi ka chungah hian a va nunrawng bik em. He khawvelah hian hlim taka ka awm ve hi phalsak ka ni lo em ni le.


Sangtêi tlan chungah chuan ngawi rengin ka thu a, ka ngaihtuahna erawh a kal thui kher mai. September ni 5-ah ka lo piang chhuak a, chu ka khawvel êng hmuh țanna ni ngei mai chu chhiatna min thlentu a ni leh si. Kha September ni 5 zan khan lo piang lo law law ila țha zawk tur. Ka tan chuan he ni hi ni anchhe dawng a ni a, ka dam chhung zawnga ka theihnghilh ngai loh tur ni duhawm loh ber leh lungngaihna min rawn thlen nawn fotu tur chu SEPTEMBER NI 5 hi a ni.


Kawlkil tawp chu ka thlir a, ni tla tur chu a êng sen phut a. Chu ni tla tur lam pan chuan vamur rual an thlawk chum chum a. Vanlaizawlah muvanlai a thlawk duai duai reng bawk a. Ka thinlungah fiah tak maiin ka hminga min rawn kotu awm tlata hriatna ka nei a. Chutah van lam ka'n hawi chuan chhum karah fiah lo riai hian ka nu, ka pa leh Sangtêi te hmel chu ka han hmu a. Hlim takin min rawn nuih let var var hlawm a. Khawvela ka neih chhunte hlimthla chu fiah lo riaia chhum kara rawn lang chu a ral riai riai a. Engkim mai chu thimnain a rawn bawm a. Ka thinlungin SEPTEMBER NI 5 ka ti a, ka thinlung chu zawmin ka phun chhuak sap a.